Hộ kinh doanh và công ty là hai khái niệm khác nhau trong lĩnh vực kinh tế. Mặc dù cả hai đều liên quan đến hoạt động kinh doanh, tuy nhiên chúng có những điểm khác biệt rõ ràng, mỗi loại hình sẽ có những ưu/nhược điểm riêng. Dưới đây là những quy định liên quan đến Hộ kinh doanh và Công ty.
1/ Cơ sở pháp lý về Hộ kinh doanh và Công ty
- Luật Doanh nghiệp 2020
- Nghị định số 01/2021/NĐ-CP
2/ Khái niệm về Hộ kinh doanh và Công ty
a/ Khái niệm Hộ kinh doanh
Theo quy định tại Khoản 1 – Điều 79 thì:
Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh.
Như vậy hộ kinh doanh không phải là một loại hình doanh nghiệp mà là một tổ chức do một cá nhân hay một nhóm người gồm các cá nhân là công dân Việt Nam đã đủ độ tuổi theo quy định, có thể chịu trách nhiệm đầy đủ cho hành vi của mình hoặc một hộ gia đình làm chủ và chỉ được đăng ký kinh doanh dưới quy mô mười người lao động và chịu trách nhiệm bằng chính tài sản của mình.
b/ Khái niệm Công ty
- Công ty được thành lập và hoạt động, chịu sự quản lý của Pháp luật Doanh nghiệp, cụ thể là Luật Doanh nghiệp số 59/QH14;
- Công ty được thành lập dưới các hình thức: công ty trách nhiệm hữu hạn 1 thành viên, công ty trách nhiệm hữu hạn 2 thành viên, công ty cổ phần, công ty hợp danh;
- Có tổ chức điều hành, cơ cấu nhân sự, trụ sở giao dịch, có tài sản riêng và có tư các pháp nhân;
- Chủ sở hữu/thành viên/cổ đông công ty chỉ phải chịu trách nhiệm về khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty.
3/ Sự khác nhau giữa Hộ kinh doanh và Công ty
Bằng hàng chục năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý cho khách hàng, dưới đây là những đúc kết của Việt Luật quy định về hộ kinh doanh và công ty:
| Hộ kinh doanh | Công ty | |
| Quy mô và phạm vi hoạt động | có quy mô nhỏ (sử dụng dưới 10 lao động), việc kinh doanh phải được tiến hành tại một địa điểm cố định để đăng ký kinh doanh, có thể là nơi đăng ký hộ khẩu thường trú, nơi tạm trú hoặc địa điểm thường xuyên diễn ra hoạt động kinh doanh nhất. Nếu buôn bán lưu động hoặc kinh doanh ngoài địa điểm đã đăng ký thì hộ kinh doanh phải thông báo cho cơ quan thuế, quản lý kinh doanh, … Hộ kinh doanh chỉ được kinh doanh một ngành, nghề như đã đăng ký và được ghi nhận trên Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. | tự do kinh doanh trong những ngành, nghề mà pháp luật không cấm; tự chủ kinh doanh và tự do lựa chọn hình thức tổ chức kinh doanh; chủ động lựa chọn địa điểm kinh doanh; không bị giới hạn về quy mô và vốn; công ty được phép xuất khẩu, nhập khẩu; tuyển dụng, thuê và sử dụng lao động theo quy định của pháp luật lao động. |
| Điều kiện kinh doanh | Chủ thể đăng ký hộ kinh doanh cá thể tiến hành nộp hồ sơ nêu trên tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt trụ sở hộ kinh doanh.
Hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối và những người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, làm dịch vụ có thu nhập thấp không phải đăng ký, trừ trường hợp kinh doanh các ngành, nghề có điều kiện. Các cá nhân, hộ gia đình khác có nghĩa vụ đăng ký hộ kinh doanh theo quy định tại khoản 1 Điều 87 Nghị định 01/2021/NĐ-CP. |
Phải thành lập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật Doanh nghiệp |
| Tư cách pháp nhân và con dấu | Không có tư cách pháp nhân và con dấu | Có tư cách pháp nhân và con dấu |
| Trách nhiệm | Cá nhân hoặc một nhóm người hoặc một hộ gia đình đăng ký hoạt động hộ kinh doanh chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh. | Chủ sở hữu/thành viên/cổ đông công ty chỉ phải chịu trách nhiệm về khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty.
Đối với công ty hợp danh thì thành viên hợp danh phải chịu trách nhiệm vô hạn đối với nghĩa vụ công ty, nếu có thành viên góp vốn thì chỉ phải chịu trách nhiệm với nghĩa vụ công ty trong phạm vi vốn đã góp vào công ty. |
| Số lượng lao động | Không quá 10 lao động | Không bị hạn chế |
| Số lượng người đại diện | Chỉ có 1 người đại diện là chủ hộ kinh doanh | Có thể có nhiều hơn 1 người đại diện theo pháp luật |
4/ Ưu nhược điểm của Hộ kinh doanh và Công ty
a/ Đối với hộ kinh doanh:
* Ưu điểm:
- Thủ tập thành lập đơn giản; dễ dàng quản lý
- Chế độ chứng từ sổ sách kế toán, nghĩa vụ về thuế đơn giản (thuế môn bài, GTGT, TNCN)
- Đóng thuế cố định hằng tháng do cơ quan thuế ấn định, không phát sinh chi phí khác;
* Nhược điểm:
- Không có tư cách pháp nhân; không được mở rộng kinh doanh;
- Quy mô hoạt động nhỏ; mỗi cá nhân chỉ được 1 hộ kinh doanh;
- Không được mở chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh;
- Số lượng lao động bị giới hạn;
- Không được phép xuất hóa đơn.
b/ Đối với công ty:
* Ưu điểm:
- Quy mô hoạt động lớn, được huy động vốn từ bên ngoài;
- Chế độ trách nhiệm chỉ trong phạm vi số vốn đã góp;
- Được xuất hoá đơn giá trị gia tăng (hóa đơn VAT), được khấu trừ thuế giá trị gia tăng nên dễ mở rộng nguồn khách hàng.
- Có cơ cấu tổ chức, quản lý chặt chẽ.
* Nhược điểm:
- Thủ tục thành lập công ty phức tạp hơn so với Hộ kinh doanh;
- Công ty có nghĩa vụ thuế nhiều hơn và phức tạp hơn khi phải đóng 04 loại thuế gồm: thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân;
- Thời gian giải thể có thể kéo dài khá lâu.
Quý khách hàng có thể tham khảo thủ tục thành lập công ty tại THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP 2023
Mọi thắc mắc, quý khách liên hệ lại theo thông tin dưới đây để được hỗ trợ.
Hãy gọi cho chúng tôi theo số:
Tổng đài: 028.7777.5678 (30 lines)
Điện thoại di động (Zalo/Viber): 0934234777 – 0938234777 – 0936234777
Email: tuvan@vietluat.vn